حشرات خوراکی شامل برخی انواع یا گونه‌های حشرات هستند که برای استفاده به عنوان خوراکی در تغذیه انسان یا در فرآوری خوراک‌هایی از جمله برگر، پاستا یا اسنک‌ها کاربرد دارند. مزایای حشرات خوراکی از استفاده به عنوان یک منبع عالی پروتئین برای انسان و دام تا اثرات پایدار مثبت در حفظ محیط زیست را در بر می‌گیرد. به علاوه امروزه با افزایش جمعیت کره زمین و در نظر گرفتن این واقعیت که بیشتر این جمعیت در حال رشد در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند، نیاز به پیدا کردن منابع در دسترس و ارزان برای تامین غذا در حال گسترش است. در این مطلب از میل ورم آسیا به مزایای حشرات خوراکی می‌پردازیم.
همان‌گونه که اشاره شد، حشرات خوراکی مزایای بسیاری برای انسان‌ها دارند. این مزایا می‌تواند از جنبه تامین غذا، از جنبه صرفه اقتصادی حاصل از تغذیه دام، طیور و آبزیان پرورشی با حشرات و از جنبه صرفه اقتصادی ناشی از راه‌اندازی کسب و کارهای مرتبط با پرورش این نوع حشرات نظیر پرورش میل ورم در نظر گرفته شود. در ادامه برخی از مهمترین مزایای حشرات خوراکی را با هم بررسی می‌کنیم.
منبع غنی پروتئین، ویتامین و مواد معدنی
پروتئین موجود در حشرات به میزانی زیاد است که بین ۴۰ تا ۷۵ درصد وزن خشک آنها را در بر می‌گیرد. اگر بخواهید این میزان را بهتر مورد مقایسه قرار دهید، لازم است به این نکته اشاره کنیم که پروتئین موجود در ماهی تن ۳۰ درصد و در سینه مرغ ۲۱ درصد است. به علاوه پروتئین موجود در حشرات از تراکم بالای آمینواسیدها و قابلیت هضم‌پذیری و جذب بالایی نیز برخوردار است. اگر این ارقام را در کنار هزینه‌ی بالای پرورش منابع متداول پروتئین به عنوان مثال ماهی تن و مرغ در نظر بگیریم، متوجه مزایای حشرات خوراکی در تامین پروتئین مورد نیاز برای بدن انسان و مهم‌تر از آن پرورش دام، آبزیان و طیور پرورشی خواهیم شد.
تا به امروز بیش از 1900 گونه حشره خوراکی شناسایی شده که هرکدام از آنها مشخصات و فواید تغذیه‌ای متفاوتی دارند. ولی تقریبا همه‌ی گونه‌های حشرات خوراکی از پروتئین بالا و ویتامین و مواد معدنی برخوردار هستند. برخی از حشرات از جمله پروانه موم خوار و کرم حتی منبع مناسبی برای تامین چربی‌های نیز سالم هستند. به عنوان مثال جیرجیرک منبع غنی از پروتئین، کلسیم و آهن است.
مزایای اقتصادی ناشی از پرورش حشرات خوراکی
بسیاری از حشرات خوراکی قابل پرورش و رشد با استفاده از پسماندهای بلا استفاده ارگانیک هستند. چنین فرآیندی به انرژی، غذا، آب و صرف بودجه‌ی کمی نیاز دارد. به علاوه معمولا حشرات در مقایسه با حیوانات مهره‌دار، مقاومت بالاتری در مقابل بیماری‌ها، تغییرات دمایی و سایر فشارهای محیطی دارند و پرورش، برداشت و ذخیره‌سازی آنها آسان و کم هزینه است.
یکی دیگر از مزایای حشرات خوراکی این است که حشرات برخلاف دام‌هایی مانند گاو دارای چرخه عمر کوتاه‌تر و نرخ بالای زاد و ولد هستند. به سرعت رشد می‌کنند و به مرحله قابل استفاده می‌رسند.
مورد دیگر که باید به آن اشاره کنیم، نیاز به فضای کمتر برای پرورش حشرات است. اگر تعداد حشراتی که میتوان بر روی یک قطعه زمین پرورش داد را با تعداد دام‌هایی مانند گاو مقایسه کنید، متوجه این مزیت خواهید شد.
مزایای اقتصادی ناشی از مصرف حشرات خوراکی
محدودیت منابع در جهان موجب افزایش قيمت مواد غذايي و پروتئيني شده و روزانه عده زيادي از افراد به خصوص در کشورهای فقیر در حال مبارزه با معضل گرسنگی هستند. همان‌گونه که در مورد هزینه‌های کم پرورش حشرات صحبت کردیم. روشن است که کاهش هزینه‌های تولید موجب کاهش هزینه‌های فروش نیز می‌شود. بنابراین میتوان روی برخی حشرات خوراکی ارزان قیمت به عنوان منبع غذایی فراوان و کم هزینه حساب کرد. همچنین علاوه بر مصرف خوراکی خود حشرات، امروزه تولیدکنندگان بزرگی وارد بازار شده‌اند که به تولید انواع آرد، پودر، گرانول و غیره از حشرات و عرضه آن به بازار اقدام کرده‌اند. این محصولات به صورت فرآوری شده تولید و عرضه می‌شوند و با وجود قیمت بالاتر، از نظر مزایای تغذیه‌ای کیفیت بالایی دارند. تا جایی که امروزه حتی پودرهای پروتئینی تولید شده از برخی حشرات توسط ورزشکاران مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به علاوه مصرف حشرات خوراکی به عنوان منبع تغذیه‌ای در پرورش دام، طیور، آبزیان و حتی دوزیستان و خزندگان پرورشی می‌تواند صرفه اقتصادی فراوانی در مقایسه با پودرهای غذایی موجود در بازار شامل پودر ماهی، سویا و مشابه آن داشته باشد.
مزایای حشرات خوراکی از جنبه زیست محیطی
یکی از مهمترین مزایای حشرات خوراکی، پایداری آنها است. جمعیت کره زمین در حال افزایش است و تولید مواد غذایی کافی برای همه این افراد علاوه بر فشارهای اقتصادی موجب فشارهای زیست محیطی نیز خواهد شد.
در حال حاضر ماهی‌ها و آبزیان خوراکی بیش از حد مجاز صید شده‌اند و بخش بزرگی از زمین‌های موجود بر روی این کره خاکی به پرورش دام اختصاص داده شده است. در نهایت انتشار گازهای گلخانه‌ای و گازهای دامی مانند متان و آمونیاک موجب تغییرات جوی و مشکلات زیست محیطی زیادی شده است و همه‌ی این‌ها به تخریب بیش از پیش محیط زیست منجر می‌گردند.
اما پرورش حشرات به دلیل تغذیه از پسماندها و انتشار کمتر گازها نه تنها برای زمین مضر نیست، بلکه فوایدی هم به همراه دارد.
در واقع حشرات می‌توانند از ضایعات ارگانیک تغذیه کنند و در تجزيه بيولوژيکي زباله‌ها تاثیرگذار باشند. به طور کلی حشرات یکی از اجزاي دارای تاثیر مثبت بر اكوسيستم‌ها شناخته می‌شوند و حتی میتوان به نقش مهم آنها در توليد مثل گياهان و گرده افشاني اشاره کرد.
در نهایت با وجود موارد قابل ذکر فراوانی که به عنوان مزایای حشرات خوراکی وجود دارد، موانعی نیز این مسیر را با چالش مواجه می‌کنند. موانع فرهنگی و مذهبی که در کشورهایی از جمله کشور ما در مورد مصرف حشرات به عنوان غذای خوراکی وجود دارد. همچنین تمایلات و عادت‌های خوراکی به مصرف منابع پروتئینی معمول از جمله گوشت و ماهی از جمله مهمترین این موانع هستند.
نکته‌ای که در این زمینه وجود دارد این است که هدف از ترویج مصرف حشرات جایگزین کردن آن با غذاهای معمول حیوانی نیست. بلکه لازم است تا هر دو نوع پروتئین که دارای مشخصات و مزایای متفاوتی نیز هستند، در رژیم غذایی افراد در کنار هم مصرف شوند. در واقع مزایای این حشرات به میزانی است که می‌توانند به عنوان یک منبع غذایی مفید به رژیم غذایی جمعیت رو به رشد جهان اضافه شوند و در کنار مواد غذایی دیگر مانند گوشت دام، طیور و ماهی مورد استفاده قرار گیرند. پرورش حشرات آسان و کم هزینه است و منابع مغذی موجود در آنها شامل پروتئین، ویتامین و مواد معدنی می‌تواند مزایای زیادی برای افراد داشته باشد.
سوالات متداول
مفیدترین حشرات خوراکی کدامند؟
مفیدترین حشرات خوراکی که منبع غنی پروتئین هستند عبارتند از ملخ و جیرجیرک. البته باید در این میان به فواید پزشکی زنبور نیز اشاره کرد.
خوردن کدام یک از حشرات خوراکی حلال است؟
به عنوان یک حشرات خوردنی حلال تنها میتوان به ملخ اشاره کرد که البته توصیه شده به صورت زنده تهیه شود و از قبل نمرده باشد.
برای افزایش مصرف حشرات خوراکی در جهان از چه روشهایی میتوان استفاده کرد؟
در کنار تبلیغات و تلاش برای تغییر ذائقهی غذایی افراد و صحبت در مورد مزایای حشرات خوراکی، یکی از موثرترین روشها در این زمینه تولید محصولات فرآوری شده از حشرات از جمله آرد، پودر یا گرانول است. در این صورت امکان مشاهده و احساس بافت و ظاهر حشرات توسط مصرفکنندگان وجود ندارد.
