تامین غذا از چالشهای همیشگی بشر بوده است. حل این چالش با افزایش جمعیت سختتر شده است. در این میان یکی از راهکارهای موثر، حداکثر بهرهبرداری از منابع غذایی موجود است. ماهی قزل آلا رنگین کمان پس از ماهی کپور اصلیترین و قدیمیترین ماهی پرورشی به شمار میرود. همچنین به دلیل داشتن ویژگیهایی مانند قابلیت رشد سریع در صورت تغذیه مناسب، عادت سریع به غذای دستی و حساسیت کمتر نسبت به درجه حرارت و کیفیت آب در سراسر جهان بهترین ماهی آزاد برای تغذیه در جهت پرورش است. در این مطلب از میل ورم آسیا به بررسی مزایای استفاده از میل ورم زنده در جیره غذایی ماهی قزل آلا رنگین کمان میپردازیم.
غذای مناسب برای ماهی قزل آلا رنگین کمان چه ویژگیهایی دارد؟
ماهی قزل آلا رنگین کمان از خانواده ماهیهای آزاد و از ماهیان پرورشی ارزشمند در جهان و ایران است. این نوع ماهی به دلیل سرعت بالای رشد و پرورش، سازگاری بالا با شرایط محیطی و همچنین تقاضای زیادی که در بازار دارد، در سالهای اخیر بیشتر مورد توجه پرورش دهندگان انواع آبزیان قرار گرفته است. همچنین قزل آلا رنگین کمان به زندگی در آبهای دارای درجه حرارت بالا و اکسیژن کم مقاوم است.
در مورد غذاي مناسب ماهی قزل آلا رنگین کمان باید به این نکته اشاره کرد که تغذیه مناسب این نوع ماهی شامل ویژگیهای خوش خوراکی لازم و عاری از ترکیبـات مضر غذایی است.
به صورت کلی نیز پروتئین در تامین آمینواسیدهاي ضروري بـدن ماهیان ضروری است. در مورد ماهی قزل آلا رنگین کمان به صورت ویژه، گوشتخواری این نوع ماهی موجب ضرورت استفاده از رژیم غذایی غنی از پروتئینهای حیوانی میشود. به همین دلیل پرورش و تغذیه این نوع ماهی با هزینه زیادی همراه خواهد بود.
میل ورم زنده چه نوع حشرهای است؟
میل ورم در واقع لارو نوعی سوسک است که به آن سوسک تاریکی یا سوسک غلات میگویند. لارو و سوسک میل ورم به خصوص در صورت تغذیه درون ظرفهای حاوی سبوس گندم، جو و سایر مواد مغذی و معدنی از جمله پوست میوه و سبزیجات، از ارزش غذایی بالایی برخوردار میشوند و به عنوان یک منبع غذایی مناسب در تغذیه انواع پرندگان و ماهیها، انواع خزندگان، لاک پشتها، دوزیستان، جوندگان و حتی پستانداران کوچک مورد استفاده قرار میگیرد.

استفاده از میل ورم زنده در جیره غذایی ماهی قزل آلا رنگین کمان چه مزایایی دارد؟
سالهاست که از پودر ماهی در تغذیه انواع طیور از جمله ماهی قزل آلا رنگین کمان استفاده میشود. ولی با وجود محدودیت منابع پروتئینی در کشور و افزایش قیمت پودر ماهی، در سالهای اخیر استفاده از حشرات و کرمها در صنعت پرورش آبزیان در حال رونق گرفتن است. در واقع حشرات همواره از منابع غذایی طبیعی ماهیان به شمار آمدهاند و به دلیل ویژگیهایی که دارند، میتوانند به عنوان یک منبع غذایی غنی و ماندگار برای انواع آبزیان مورد استفاده قرار گیرند.
از جمله مزایای استفاده از حشرات به جای دیگر منابع پروتئینی میتوان به سرعت رشد بالا، هزینه پایین پرورش و همچنین وجود منابع غنی پروتئین در آنها اشاره کرد.

به علاوه و به طور ویژهتر پرورش میل ورم در غلات و رشد در یک محیط بهداشتی و فاقد آلودگی، آن را به گزینهای مناسب برای پرورش آبزیان تبدیل میکند. از دیگر نکاتی که این لارو را به منبع مناسب تغذیهای برای آبزیان از جمله ماهی قزل آلا رنگین کمان تبدیل کرده است، وجود درصد بالای پروتئین (بین 47 تا 60 درصد) در آن است. سایر مزایای استفاده از میل ورم برای غذای ماهیان و آبزیان شامل بهبود سیستم ایمنی بدن در مقابل عفونتها و بیماریها، افزایش مقاومت بدن ماهیها در برابر سطح نااستاندارد PH آب، افزایش تخمریزی و تولید مثل است.
همچنین در سالهای اخیر پژوهشهای زیادی در ایران و جهان در مورد مناسبترین منابع غذایی گیاهی و حیوانی جایگزین برای پرورش انواع ماهیان از جمله ماهی قزل آلا رنگین کمان انجام شده و تاثیر تغذیه با میل ورم زنده نیز به عنوان یک منبع غذایی ارزان قیمت سرشار از پروتیئن بر بهبود رشد و افزایش وزن این نوع ماهی ثابت شده است.
سوالات متداول
آیا میل ورم زنده در داخل کشور نیز تولید میشود؟
بله. به دلیل وجود شرایط عمومی مناسب در داخل کشور برای پرورش میل ورم، این کرم در داخل کشور در برخی شهرها و روستاها در بستر سبوس گندم و جو با ترکیب میوه و صیفیجات پرورش داده میشود. سطوح مزارع پرورش این کرم شامل مزرعه پرورش میل ورم خانگی، نیمه صنعتی و صنعتی میباشد.
آیا محصولات میل ورم به نوع زنده آن محدود است؟
خیر. به طور کلی میل ورم میتواند در قالب حداقل ۲۰ مدل محصول در بازار عرضه شود که البته در بازار داخل کشور و در حال حاضر صرفا شاهد تولید و عرضه لارو زنده میل ورم، لارو خشک آن، پودر میل ورم، شفیره زنده و خشک شده این کرم، سوسک مولد و سوسک خشک آن هستیم.
آیا میل ورم به عنوان غذای انسانها نیز قابل استفاده است؟
بله. در بسیاری از کشورهای اروپایی یا شرق آسیا میل ورم به صورت فرآوری شده توسط انسانها نیز مصرف خوراکی دارد. حتی در بسیاری از کشورهای شرق آسیا و اروپا به عنوان منبع تامین پروتئین توسط ورزشکاران و بدنسازان مورد استفاده قرار میگیرد.