احتمالا جستجو برای چگونگی پرورش میل ورم شما را به اینجا کشانده است. باید بگویم جای درستی آمدید! در این مقاله تلاش شده تا اطلاعات مورد نیاز برای پرورش این موجود کوچک با شما به اشتراک گذاشته شوند. پس با ما همراه باشید.
میل ورم چیست؟
میل ورم به طور دقیق چه نوع جانداری است؟ میل ورم، لارو حشره سوسک تاریکی است و در واقع کرم نیست. حدود 20000 گونه مختلف از سوسک تاریکی وجود دارد که نوع مورد نظر برای پرورش میل ورم Tenebrio Molitor نام دارد. این حشره اسکلت بیرونی دارد و در طبیعت در مکانهای تاریک و مرطوب یافت میشوند و از گیاهان و موادی که در حال فاسد شدن هستند و غلات کامل یا آسیاب شده تغذیه میکنند.
چرخه حیات میل ورم
میل ورمها مرحله لارو سوسک تاریکی است. زندگی سوسک تاریکی در چهار مرحله خلاصه میشود که عبارتند از: تخم، لارو میل ورم، شفیره و سوسک تاریکی.
سوسکهای تاریکی پس از جفت شدن، تخم میگذارند؛ این تخمها به میلورم تبدیل شده و رشد میکنند. پس از آن مرحله میل ورم به پایان رسیده و این حشرات کوچک وارد دوره غیرفعال بودن یا همان شفیرگی میشوند. بعد از مدتی شفیره به سوسک که در اصل مولد میلورم است، تبدیل میگردد و این چرخه به این شکل ادامه پیدا میکند

چرا پرورش لارو میل ورم؟
پیشتر میل ورم به عنوان یک آفات شناخته میشد اما پس از پی بردن به ارزش غذایی خیلی خوب آن به یکی از مواد مهم برای تغذیه گروههای مختلفی از جانداران نظیر ماکیان، پرندگان و آبزیان در جهت پرورش آنها بدل شده است. این ماده به سبب آنکه مقدار قابل توجهی پروتئین دارد برای انسانها هم مفید تلقی شده است و این روزها در ترکیبات برخی از پودرهای بدنسازی میتوان نام آن را مشاهده کرد. علاوه بر اینها میلورم طعمه خوبی برای ماهیگیری به شمار میرود و نوع زنده آن را میتوان غذای مورد علاقه عقربها عنوان کرد.
مواردی که بیان شد تنها برخی از مهمترین دلایلی است که باعث میشود افراد در اقصی نقاط جهان به پرورش میل ورم برای تامین مقدار مورد نیاز فکر کرده و در جهت تحقق آن گام بردارند. این کار به سبب پرکاربرد بودن میل ورم راه مناسبی برای کسب درآمد به شمار میرود. افراد میتوانند با سرمایه کمی لارو میلورم را پروش دهند و با فروش آن به دو شکل زنده و خشک به درآمد خوبی دست پیدا کنند.
لوازم مورد نیاز برای فارم (مزرعه) کرم میلورم
در سادهترین شکل برای ایجاد مزرعه کرم میل ورم، تعدادی لارو، یک ظرف و تعدادی کشو مورد نیاز است که با لایهای از بستر رشد و چند تکه سیبزمینی یا هویج پر شده است.
لارو میل ورم
برای شروع کار لازم است مقداری لارو میل ورم خریداری شود. شما میتوانید لارو مورد نظر خود را با کیفیت بسیار خوب از فروشگاه میل ورم آسیا تهیه کنید. توصیه میشود با 500 تا 1000 میل ورم پرورش میل ورم را شروع کرد تا درصد ریسک کار کاهش پیدا کند (در صورت رعایت نکات ریسک پرورش و به درآمد رسیدن از طریق پرورش این حشره بسیار پایین میآید).
بستر رشد
برای رشد باید بستری مهیا شود. این بستر 6 سانتیمتر ضخامت داشته و از سبوس گندم و یا بلغور جو دو سر خواهد بود. میل ورمها و سوسکهای تاریکی این بستر را منبع غذایی خود و مکانی برای تخمگذاری میدانند.
باید به این نکته اشاره کرد که میل ورم در آرد یا غلاتی که دانههای بسیار ریزی دارند نمیتوانند زندگی کرده و رشد کنند.
تذکر: جو دو سر گرانتر از سبوس گندم است و برداشت میل ورم از محیطی که بستر آن جو دو سر است سختتر میباشد.
خاک یا زمین دیاتومه
نوعی ماده سیلیسی است که به وسیله جلبکهای میکروسکوپی فسیل شده ایجاد میشود. این ماده یک حشره کش موثر است که اضافه کردن آن به بستر برای ایجاد محیطی سالم برای رشد مناسب خواهد بود.
هیدراتاسیون با هویج و سیب زمینی!
میلورمها به آب نیاز دارند. مه پاش کردن بستر رشد یا استفاده از سبزیجات و میوههای پر آب مثل سیب یا توت فرنگی احتمال ایجاد کپک را بالا میبرد از این رو از هویج، سیب زمینی، کدو و پوست هندوانه (طوری قرار گرفته شود که بخش پوست مماس با بستر باشد تا رطوبت وارد بستر نگردد) برای این کار استفاده میشود. قرار دادن هر روز یا حداقل یک روز در میان این مواد در بستر تامین کننده آب خواهد بود.

انتخاب بهترین نوع فارم
برای پرورش دادن میل ورم دو نوع مزرعه و محل پرورش وجود دارد: مزرعه یا سیستم تک ظرفی و سیستم طبقه بندی شده.
در سیستم تک ظرفی میل ورمها در کنار شفیره، تخمها و سوسکهایی تاریکی نگهداری میشوند، این نوع که برای مزرعههای کوچک مناسب است، باعث هدر رفتن تعدادی از شفیرها و لاروها میشود چرا که طعمه سوسکها خواهند شد. مراقبت از این نوع مزرعه آسان است و ساخت آن ارزانتر تمام میشود و فضای کمتری را اشغال میکند. اگر چه این نوع مزرعه برای مبتدیان مناسب است اما برداشت میل ورم سخت خواهد بود.
در سیستم طبقهبندی شده کرمها در بستری جدا، شفیرهها جدا و سوسکها در محیطی دیگر نگهداری شده و رشد پیدا میکنند. این نوع مزرعه مکان بزرگتری را نیاز دارد اما در نهایت محصول خوبی برداشت خواهد شد. ساختن مزرعه طبقهبندی شده برداشت میل ورمها را آسانتر میکند؛ همچنین سبب میشود اگر که مشکلی ایجاد شود تمامی سرمایه از دست نرود. ناگفته نماند که هزینه راهاندازی این سیستم بالاتر بوده و نگهداری و مراقبت بیشتر خواهد بود.
برداشت کرم میل ورم
رشد کامل لارو میل ورم بین سه تا چهار ماه به طول میانجامد. اگر چه در هر زمانی میتوان برداشت میلورمها را انجام داد اما بهتر است تا رشد کامل آنها طول کشد و پس از آن برداشت و بهرهبرداری کرد. البته انتظار زیاد و برداشت دیر هنگام برای فروش به صورت زنده یا خشک شده ممکن است باعث شود کرم به شفیره و سوسک تبدیل شود.
میل ورمها را میتوان برداشت کرد و در همان زمان استفاده نمود. همچنین میتوان آنها را در یخچال نگهداری کرد تا در زمان مناسب استفاده شده یا به فروش برسند.

قرار دادن میل ورمها در یخچال رشد آنها را با کندی مواجه میکند اما باعث آسیب یا مردن آنها نمیشود چرا که شرایط ویژهای همچون مهیا کردن بستر مناسب در یخچال و خروج یک روز در هفته از یخچال و آبرسانی کردن به کمک گذاشتن هویج در بستر رشد آنها لحاظ میگردد که سبب میشوند تا چند ماه در یخچال باقی بمانند.
در هنگام برداشت لارو میل ورم باید نکاتی را در نظر داشت؛ یکی از آن نکات عدم برداشت تمامی میلورمها میباشد؛ زمانیکه تمامی لاروها از بستر خارج شده و به فروش گذاشته شوند دیگر مزرعهای باقی نمیماند! چون که لاروی وجود نخواهد داشت که به شفیره و در ادامه به سوسک که مولد به شمار میرود تبدیل شود. پس بهتر آن است ده درصد میل ورمها در بستر باقی بمانند.
نحوه نگهداری و مراقب از فارم
فارم یا مزرعه کرم میل ورم به نگهداری و مراقبت زیادی نیاز ندارد. برای سالمتر بودن محیط زندگی این حشرات در جهت پرورش درست و تلفات کمتر بهتر است نکات زیر لحاظ شوند.
- برای آب رسانی به میل ورمها قرار دادن تکههای سیب زمینی، هویج، پوست هندوانه و کدو در هر بستر حداکثر هر روز و حداقل هر دو روز یک بار توصیه میشود.
- همواره بسترهای زندگی میلورمها و سوسکها بررسی شوند. در صورت وجود شفیره یا سوسک در صورتی که جدا از هم نگهداری میشوند لازم است از بستر خارج کرده و در محل زندگی جدید قرار داد.
- بهتر است همواره از مهیا بودن بستر برای حشرات اطمینان حاصل کرد. در واقع میبایست در ظرف نگهداری بستر مناسب برای رشد وجود داشته باشد و موادی چون سبوس جو کم نشده باشد چرا که باعث میشود آنها از یکدیگر تغذیه کنند.
- زمانیکه میل ورمها از بستر مهیا شده برای رشدشان تغذیه میکنند در نهایت لایهای از مادهای شن مانند و تیره در ظرف محل زندگی آنها جمع میشود. این ماده فراس نام دارد و در واقع مدفوع میلورمها به شمار میرود. توصیه میشود این ماده با الک کردن بستر جدا شود چرا که با این کار محیط برای پرورش آنها سالمتر خواهد یود.
نکته: فراس یک کود بسیار عالی برای رشد گیاهان است.
- میل ورمها در دوره رشد چندین بار پوست اندازی میکنند. این پوستهها که طلایی رنگ هستند بهتر است از بستر جدا شوند.
مشکلات نگران کننده در مزرعه میل ورم
اگر چه کسب درآمد از میل ورم با ایجاد مزرعه پرورش این موجودات و فروش آنها به صورت زنده یا خشک شده و حتی پودری آسان خواهد بود اما این بدان معنا نیست که این کسب و کار با چالش و مشکلاتی رو به رو نباشد. سه مشکل که در مزرعه میل ورم ایجاد شده و نگرانکننده خواهند بود، عبارتند از:
وجود کپک
وجود کپک در بستری که میلورمها قرار دارند از مشکلاتی به شمار میرود که نگرانکننده بوده و میبایست در جهت رفع آن تلاش کرد. کپک میتواند به سبب وجود میوه و سبزیجات آب دار، تهویه نامناسب و همچنین رطوبت زیاد ایجاد شود. پیشگیری بهترین درمان است اما اگر که کپکی در بستر ایجاد شد بهتر است میلورم و سوسکهای تاریکی را از محل زندگیشان خارج کرد؛ سپس محل را تمیز نمود و پس از شستن و خشک کردن، بستر جدیدی ایجاد نموده، میل ورم و سوسکها را به جای خود برگرداند.
کنه غلات
کنه غلات آفتهایی میکروسکوپی هستند که میتوانند به سرعت در مزرعه میل ورم ایجاد شده و به آن آسیب بزنند. این آفات ابتدا به شکل گرد و غبار بر روی لبههای ظرف ظاهر شده و سطح هویج و سیبزمینی که غذای میل ورم است را میپوشانند. با بررسی دقیق میتوان متوجه تحرک این کنهها شد. این نوع کنه غالبا در بستر وجود دارد اما رشد آنها بستگی به شرایط دارد. آنها همواره در محیط مرطوب (حدود 80 درصد) و دمای 20 تا 25 درجه سانتیگراد رشد میکنند. پس بهتر آن است که محیط میلورمها در شرایط ایدهآلی که برای رشد آنها تعریف شده است، باشد و از تهویه مناسبی نیز برخوردار باشد تا مانع از خروج آنها از تخم و رشد سریعشان شد.
شب پره هندی
از دیگر آفتهایی که ممکن است در بستر ایجاد شده و مشکلاتی نگران کننده و هزینهبر به جهت تعویض و یا تمیز کردن بستر به همراه داشته باشد، شب پره هندی است. این حشره در غلاتی چون آرد و ذرت و دیگر مواد غذایی نظیر سبزیها یافت و تکثیر میشود. این آفت با تغذیه از غلات، دفع فضولات و تندین تار بستر رشد میل ورم را آلوده خواهد کرد. برای جلوگیری از این رخداد بهتر است حرارت و رطوبت محیط را کنترل نمود و از بالا رفتن آنها جلوگیری کرد تا فضا برای رشد و تکثیر شب پره هندی نامساعد باشد.

رطوبت پایین
این مورد به آب و هوای محلی که مزرعه میل ورم در آن راهاندازی شده مرتبط است. در کل محل زندگی میل ورمها میبایست از رطوبت نسبی برخوردار باشد. اگر که این رطوبت وجود نداشته باشد یا آب و هوا خشک باشد برای پرورش صحیح میلورم بهتر است که در بالای بستر رشد آنها کمی آب و اسفج قرار داده شود تا رطوبت افزایش پیدا کند. البته باید توجه داشت که آبی در داخل بستر محل زندگی این لاروها نریزد.
مهمترین نکاتی که در پرورش میل ورم باید لحاظ کرد
- برای کاهش دوره رشد میتوان سرعت رشد را به شکل درست بالا برد. برای این کار تغذیه و آب رسانی هر روزه توصیه میشود.
- دمای محیط فارم میل ورم نیاز است در بازه 25 تا 27 درجه سانتیگراد باشد. همچنین رطوبت محیط بین 55 تا 60 درصد باشد.
- اگر که از سیستم طبقهبندی شده برای پرورش میلورم استفاده میشود، لازم است دمای محیطی که شفیرهها در آن قرار دارند بالا و حدود 29 یا 30 درجه سانتیگراد باشد تا این دوره به خوبی سپری شود.
- بین 10 تا 15 روز قبل از شفیره شدن میل ورمها میبایست آب رسانی خیلی خوبی انجام شود، چرا که حدود چهار تا پنج روز قبل از ورود به مرحله شفیرگی فعالیت میلورمها کاهش پیدا میکند و در مرحله شفیرگی کاملا غیر فعال هستند. این عمل باعث میشود تا تلفات کمتر شده و این مرحله به خوبی و سالمتر طی شود.
- سوسک تاریکی زمانیکه از شفیره بیرون میآیند، سفید رنگ خواهند بود. سپس به مرور و در عرض سه روز تغیبر رنگ داده و به رنگ قهوهای در میآیند. در نهایت و با گذشت پنج روز سوسکهای تاریکی مشکی رنگ خواهند شد.

6. در هر مرحلهای لازم است به تغذیه توجه ویژهای داشت و آنچه که لازم است را در بستر قرار داد؛ به عنوان مثال در بستر سوسکهای تاریکی از قرار دادن مواد با طبع سرد نظیر کاهو و خیار خودداری شود، چرا که این مواد برای بستر و مولد میل ورم که همان سوسکهای تاریکی هستند ضرر داشته و به آنها آسیب میزند به طوری که باعث دست و پا زدن سوسکها خواهند شد.
7. برای لارو میل ورم سیب زمینی زیاد خوب نیست. استفاده بیش از اندازه از سیب زمینی باعث تیره شده لاروها و کمتر شدن کیفیت میشود.
8. برای کاهش دوره رشد میل ورمها و رساندن زمان برداشت اول به 65 روز در لازم است به تغذیه و آب میل ورمها توجه ویژهای نمود تا نمو و رشد آنها سریعتر انجام گیرد.
9. شفیرهای که خوب تغذیه شده باشد سفید و درشت است اما شفیرههایی که کیفیت کمتری دارند کوچک و تیره رنگ هستند.
10. حدود هفت تا هشت روز پس از تخم گذاری لاروها هچ میشود و پس از آن حداقل دو ماه طول میکشد تا اولین بهرهبرداری یا همان برداشت انجام گیرد. هر چه زمان بهرهبرداری کوتاهتر باشد گردش تولید افزایش پیدا خواهد کرد.
سوالات متداول
کرم آرد یا همان میلورم به غلات علاقه دارد و گیاهانی که در حال پوسیدن هستند را جزو غدای خود میدانند. عموما در یک فارم میل ورم، این حشره از بستری که برای رشدشان مهیا شده نیز تغذیه میکند.
خیر این موجودات کوچک اما مفید گاز نمیگیرند. در واقع دهان آنها برای گاز گرفتن کوچک است. آنها تنها در بخش انتهایی خود یک بخش تیز بسیار کوچکی دارند که تماس آن با دست یا پوست ممکن است به اشتباه گاز گرفتن تلقی شود.
بله راه اندازی مزرعه پرورش میلورم آسان است. شما با خرید مقداری لارو و پروش و رشد دادن آنها در محیط مناسب میتوانید مزرعه را راهاندازی کرده و به درآمد زایی برسید.