با رشد روزافزون جمعیت و افزایش تمایل افراد به شهرنشینی، نیاز به تولید مواد غذایی افزایش یافته است، این امر نیاز به مدیریت پسماندهای آلی را بیشتر میکند. با توجه به این روند، اطمینان از تامین مواد غذایی مفید، کاهش زباله های خطرناک برای محیط زیست و فرآوری پسماندها، امری مهم به نظر میرسد. مگس سرباز سیاه حشره ای است که علاوه بر تامین پروتئین و مواد مغذی مورد نیاز دام، طیور و آبزیان، موجب مدیریت پسماندها نیز می شود. در واقع این حشره مفید، قادر به کاهش حجم ضایعات است. برای اینکه بدانیم چرا مگس سرباز سیاه در جهت فرآوری پسماندهای آلی و تولید مواد مغذی پروتئینی مورد استفاده قرار میگیرد، باید با چرخه زندگی مگس سرباز آشنا شویم؛ با ما تا انتهای مطلب همراه باشید.
تخم ریزی مگس سرباز سیاه ماده
محیط زندگی مطلوب برای مگس سرباز سیاه مناطق گرم و نیمه گرم است. مگس سرباز سیاه ماده به صورت خوشهای تخم ریزی میکند. به طور معمول یک مگس ماده می تواند 400 الی 800 تخم بگذارد؛ این حشره غالبا تخمها را نزدیک به پسماندهای آلی که در حال فاسد شدن هستند، می ریزد.
به این ترتیب، هنگامی که تخمها باز شوند و لاروها سر از تخم بیرون بیاورند؛ به مواد غذایی مناسب برای رشد دسترسی دارند. مگس سرباز سیاه ماده، تخمها را در جایی قرار میدهد که دور از آفتاب بوده و شکارچیان تا حد ممکن به آنها دسترسی ندارند. بعد از گذشت 4 روز، لاروها از تخم بیرون میآیند؛ رنگ لاروها خامه ای و اندازه آنها در حدود چند میلیمتر است.
مراحل چرخه زندگی مگس سرباز سیاه
چرخه زندگی مگس سرباز سیاه شامل پنج مرحله اصلی میشود:
- تخم
- لاروی
- پیش شفیرگی
- شفیرگی
- مگس بالغ
تخم
در چرخه زندگی مگس سرباز سیاه، همه چیز از تخم آغاز میشود. مگس سرباز سیاه در محل مناسبی که دمای متعادل رو به گرم دارد و به پسماندهای آلی نزدیک است، تخم ریزی میکند. این حشره پس از تخم ریزی میمیرد. هر گرم از این تخمها شامل 30 تا 37 هزار تخم می باشد و از این تعداد تخم، میتوان 4 تا 5 کیلو لارو بدست آورد. مرحله تخم نسبتا کوتاه مدت است.
لاروی دومین مرحله از چرخه زندگی مگس سرباز
مرحله لاروی، یکی از مراحل طولانی چرخه زندگی این حشره است، پس از تخم ریزی مگس ماده، به طور میانگین، چهار روز طول میکشد تا لاروها از تخم بیرون بیایند. البته در فصول مختلف سال و با توجه به منطقه و دمای آن، این مدت زمان متفاوت است.
لاروها بلافاصله بعد از بیرون آمدن از تخم، از مواد آلی مختلف مانند کود حیوانی، پسماندهای گیاهی نظیر شاخ و برگ، میوهها و مواد غذایی در حال پوسیدگی و… تغذیه میکنند.
در مرحله لاروی، لارو شش بار پوستاندازی میکند؛ در این مرحله اندازه لاروها از 1.8 میلیمتر تا حدود 20 میلیمتر است. لاروهایی که به 20 میلیمتر رسیدهاند، به عنوان لارو بالغ شناخته میشوند. پس از پوست اندازی سوم، میزان غذای مصرفی لارو، به طور قابل توجهی افزایش مییابد.
لاروهای بالغ منبع غنی از پروتئین و چربی هستند و برای تغذیه ماهیان و آبزیان دیگر، همچنین دام، طیور، حیوانات خانگی و… مورد استفاده قرار میگیرند.
پیش شفیرگی و شفیرگی
در بین مراحل زندگی مگس سرباز سیاه، مرحله شفیرگی نیز نسبت به سایر مراحل، بلند مدتتر است. شفیرگی در حالی آغاز میشود که لاروها برای بار ششم پوستاندازی میکنند و تحت ملانیزاسیون قرار میگیرند. این امر موجب میشود که رنگ لاروها تیره شود و به پیش شفیره تبدیل شوند.
در این مرحله، دستگاه گوارش پیش شفیره خالی است و تغذیه متوقف میشود. پس از آن، پیش شفیرهها محیط قبلی با منابع غذایی آلی مرطوب را ترک کرده و به محیطهای خشک میروند. هفت الی ده روز طول میکشد تا این موجودات به شفیره تبدیل شوند.
بعد از اتمام مرحله پیش شفیرگی، شفیرهها به مدت هشت روز فاقد حرکت و تغذیه هستند. مرحله شفیرگی با تبدیل شفیره به مگس بالغ پایان مییابد.
مگس های سرباز سیاه بالغ فقط از آب تغذیه میکنند و به ماده غذایی خاصی نیاز ندارند. انرژی مورد نیاز این حشرات توسط چربی ذخیره شده در مرحله لاروی، تامین میشود.
پنج الی هشت روز زمان میبرد تا مگس ماده بالغ جفتگیری کرده و تخم بگذارد. همان طور که پیشتر گفته شد؛ مگس ماده بالغ پس از مدت کوتاهی از تخم ریزی، میمیرد.
سوالات متداول
چرخه زندگی مگس سرباز سیاه از پنج مرحله تخم، لارو، پیش شفیرگی، شفیرگی و مگس سرباز بالغ تشکیل شده است.
لارو مگس سرباز بیش ترین مقدار پروتئین را نسبت به دیگر مراحل دارد. به همین دلیل در جیره غذایی آبزیان و پرندگان قرار داده شده است.
تفاوت فاحشی میان چرخه زندگی این دو جاندار نیست. تنها تفاوت طول چرخه زندگی است که برای میل ورم بیش از مگس سرباز سیاه است. برای آشنایی با تفاوت این دو جاندار می توانید مطلب «کرم میل ورم و مگس سرباز سیاه، کدامیک؟!» را بخوانید.