پرندگان به علت زیبایی ظاهری، صدای دلنشین و هوش بالا جزو حیوانات خانگی محبوب به حساب می‌آیند. اما باید با ترفندهای نگهداری از پرندگان آشنا باشید و با رعایت استانداردها و انتخاب لوازم مناسب و ایجاد محیط امن از آنها نگهداری کنید.
اگر نکات ایمنی در این زمینه نادیده گرفته شوند، ممکن است که پرنده دچار آسیب بیماری یا استرس‌های فراوان شود. در این مطلب توصیه‌های عملی را در زمینه ترفندهای نگهداری از پرندگان ارائه می‌کنیم تا بتوانید با رعایت این نکات مراقبت مطلوبی از پرنده خود داشته باشید.
نقش انتخاب قفس مناسب و امن در نگهداری از پرنده
یکی از مهمترین ترفندهای نگهداری از پرندگان و لوازم استاندارد پرنده، قفس مناسب و امن می‌باشد. قفسی که برای پرنده خود انتخاب می‌کنید باید ابعاد و فضای کافی داشته باشد و به قدری بزرگ باشد که پرنده به راحتی بال‌های خود را در آن باز کرده و حرکت کند. همچنین عرض و ارتفاع قفس باید به گونه‌ای باشد که پرنده بدون برخورد به سقف یا دیواره به حرکت بپردازد.
ضمن این موارد، فاصله بین میله‌های قفس و جنس قفس نیز از نکات مهمی هستند که باید قبل از خرید قفس پرندگان به آنها دقت داشته باشید. در مطالب قبلی لوازم ضروری برای نگهداری از پرندگان زینتی در خانه را معرفی کردیم و در این بین قفس‌ها جزو مهمترین لوازمی بودند که باید به آنها توجه می‌شد.
بهتر است که جنس قفس ضد زنگ و بدون مواد سمی باشد تا در اثر برخورد با پرنده به آن آسیب نرساند. همچنین درب‌های قفس باید به راحتی باز و بسته شوند و دسترسی به سینی قفس آسان باشد تا بتوانید هر روز آن را تمیز کنید.
لوازم جانبی استاندارد و ایمن مورد نیاز پرنده
علاوه بر قفس لوازم جانبی نیز کیفیت زندگی پرنده را تحت تاثیر قرار می‌دهند. در امر بررسی ترفندهای نگهداری از پرندگان باید به این لوازم جانبی استاندارد و ایمن نیز اشاره کنیم که هر یک را در ادامه به شما معرفی کرده‌ایم؛
نشیمن گاه ها
نشیمن گاه یکی از مهمترین بخش‌های قفس پرنده است. استفاده از میله‌ها و شاخه‌هایی با قطر، شکل و جنس‌های مختلف باعث می‌شود عضلات پنجه تقویت شده و از ایجاد زخم یا پینه در کف پا جلوگیری شود. تنوع در نوع نشیمنگاه همچنین مانع از خستگی و مشکلات حرکتی در پاها می‌شود.
بهترین گزینه برای نشیمن گاه، استفاده از شاخه های طبیعی و بی خطر درختان است. قبل از قرار دادن آن در قفس باید شاخه‌ها را به‌خوبی شست و اطمینان حاصل کرد که آلودگی، حشره یا آفت‌کش روی آن وجود ندارد. پس از خشک شدن کامل، می‌توانید آن را به‌صورت طبیعی در قفس نصب کنید.
نشیمن گاه های پلاستیکی یا شیشه‌ای به دلیل سطح صاف و لغزنده‌ای که دارند، در صورت استفاده طولانی‌مدت ممکن است باعث آسیب به پنجه ها شوند. بهتر است از این نوع نشیمن‌ها به‌صورت محدود استفاده شود و در کنار آنها، چوب طبیعی نیز در دسترس پرنده باشد.
همچنین از استفاده از نشیمن گاه های پوشیده با سنباده باید خودداری کنید. این نوع سطوح باعث ساییدگی بیش‌ازحد ناخن‌ها و زخم شدن پوست پا می‌شوند.
اگر به دنبال گزینه‌ای نرم‌تر هستید، طناب‌های پارچه‌ای یا کنفی نرم انتخاب خوبی هستند. البته باید مرتب بررسی شوند تا در صورت نخ‌کش شدن یا پارگی، سریع تعویض گردند؛ چون امکان دارد پنجه پرنده در میان الیاف آن گیر کند و آسیب ببیند.
ظروف غذا و آب
یکی از مهمترین اصول نگهداری ایمن از پرندگان، استفاده از ظروف مناسب برای غذا و آب است. جنس این ظروف باید از استیل ضدزنگ، سرامیک یا پلاستیک مرغوب باشد تا به‌راحتی تمیز شده و بو یا باکتری در آن جمع نشود.
بهتر است ظروف در ارتفاعی مناسب از کف قفس نصب شوند تا از آلودگی ناشی از فضولات و گرد و غبار دور بمانند. این موضوع در بهداشت تغذیه پرنده تأثیر زیادی دارد.
آب و غذای پرنده باید روزانه تعویض و ظروف شسته شوند. باقی ماندن مواد غذایی برای مدت طولانی باعث رشد قارچ و باکتری می‌شود که می‌تواند منجر به بیماری‌های گوارشی و عفونت شود.
برای پرندگانی که هنگام خوردن عادت دارند دانه‌ها را بیرون بریزند، می‌توان از ظرف‌های نیمه‌پوشیده یا بیرون‌قفس استفاده کرد تا محیط تمیزتر باقی بماند.
در صورتی که فضای قفس محدود است، استفاده از بطری‌های آب سوزنی در ترفندهای نگهداری از پرندگان گزینه‌ای مناسب است. البته باید دقت کنید که پرنده نحوه‌ی نوشیدن از این بطری را یاد گرفته باشد و مسیر خروج آب همیشه تمیز و باز باشد تا از کم آبی جلوگیری شود.
اسباب بازی و وسایل غنی سازی
پرندگان در طبیعت ساعت‌ها وقت خود را صرف بازی، جست‌وجو و تعامل می‌کنند. در محیط خانگی نیز باید فرصت‌های مشابهی برای آنها فراهم شود تا از کسالت، اضطراب و رفتارهای پرکنی جلوگیری شود.
برای تحریک ذهنی و جسمی، می‌توانید از آینه‌های کوچک، حلقه‌ها، نردبان، طناب کوتاه، توپ سبک و وسایل جویدنی استفاده کنید. این وسایل به پرنده اجازه می‌دهند انرژی خود را تخلیه کرده و حس کنجکاوی‌اش را ارضا کند.
کیفیت اسباب بازی‌ها بسیار مهم است. از وسایلی استفاده کنید که مقاوم و بدون لبه تیز باشند و قطعات کوچک قابل بلع نداشته باشند. قطعات سست یا فلزی ممکن است باعث خفگی یا مسمومیت شوند.
برای جلوگیری از خستگی پرنده، طبق اصول ترفندهای نگهداری از پرندگان اسباب بازی ها را به صورت دوره‌ای تعویض یا جابه‌جا کنید. این تغییر باعث تحریک ذهنی و افزایش علاقه پرنده به محیط می‌شود.
از به کار بردن طناب‌های بلند یا نازک که ممکن است دور گردن یا پای پرنده پیچیده شوند باید اجتناب کرد. اگر از طناب برای بازی استفاده می‌کنید، طول آن را کوتاه در نظر بگیرید و حتماً زیر نظر خودتان اجازه بازی بدهید.
سایر لوازم کمکی و وسایل سلامت
برای حفظ سلامت منقار و تأمین املاح معدنی مورد نیاز بدن پرنده، استفاده از بلوک معدنی، سنگ آهکی یا استخوان ماهی بسیار مفید است. این وسایل علاوه بر منبع کلسیم، به سایش طبیعی منقار نیز کمک می‌کنند. بهتر است آنها در بخش ثابت قفس نصب شوند تا به راحتی در دسترس پرنده باشند.
برخی پرندگان، به‌ویژه آن‌هایی که تنها زندگی می‌کنند، از وجود آینه یا اشیای بازتاب‌دهنده لذت می‌برند. این وسایل می‌توانند باعث کاهش احساس تنهایی شوند؛ هرچند هرگز جایگزین ارتباط واقعی با انسان یا سایر پرندگان نخواهند بود.
برای تأمین خواب کافی و آرامش در شب، توصیه می‌شود در ساعات شبانه روی قفس را با پارچه‌ی سبک و قابل‌تنفس بپوشانید. این کار به پرنده احساس امنیت و سکوت می‌دهد و از ترس یا بی‌قراری در هنگام تاریکی جلوگیری می‌کند.
همچنین نصب یک ایستگاه بازی بیرون از قفس می‌تواند فرصت بسیار خوبی برای فعالیت روزانه پرنده فراهم کند. این ایستگاه باید از جنس ایمن، دارای پایه محکم و بدون لبه‌های خطرناک باشد تا پرنده بتواند زیر نظر شما به بازی و استراحت بپردازد.
بهداشت محیط و تمیزکاری قفس پرنده چقدر اهمیت دارد؟
وقتی که از ترفندهای نگهداری از پرندگان با استفاده از لوازم استاندارد و ایمن صحبت می‌کنیم، دقت به بهداشت محیط و تمیزکاری اهمیت زیادی پیدا می‌کند. تمیز بودن محیط قفس مهمترین اصول نگهداری پرنده است. زیرا پرندگان به سرعت در معرض بیماری های قارچی و آلودگی‌ها قرار می‌گیرند. دارندگان پرندگان زینتی خانگی در منزل موظف هستند که روزانه فضولات، باقی مانده غذا و ذرات آلوده را از کف قفس پرنده و میله ها تمیز کنند.
همچنین کاغذ یا سینی زیر قفس را تمیز یا تعویض کرده تا از جمع شدن آلودگی ها جلوگیری داشته باشند. ضمن این موارد، شستن دائمی ظرف غذا و آب الزامی است تا عفونت وارد بدن پرنده نشود. علاوه بر این برخی از اقدامات در لیست تمیزکاری هفتگی قرار می‌گیرند که شامل موارد زیر هستند؛
- تمامی قطعات قفس پرنده را به صورت هفتگی جدا کرده و با آب گرم و صابون ملایم شستشو دهید.
- در روند شستشو از مواد ضدعفونی مخصوص پرندگان استفاده کنید و آبکشی را با دقت بالا انجام دهید تا هیچ اثری از مواد ضدعفونی کننده باقی نماند.
- مطمئن شوید که قسمت های داخلی، پنهان و گوشه‌های قفس کاملاً تمیز شده‌اند.
- هر کدام از قطعات اسباب بازی و نشیمنگاه را به صورت جدا تمیز کنید.
- بعد از اتمام فرایند شستشو و تمیزکاری فرصت دهید تا قطعات کاملا خشک شوند. زیرا رطوبت زیاد نیز به پرنده ها آسیب می‌زند.
اهمیت تغذیه سالم و متعادل پرنده
یکی از اصلی‌ترین ستون‌های زندگی پرنده که در ترفندهای نگهداری از پرندگان باید به آن اشاره کنیم، تغذیه سالم و متعادل است. انتخاب لوازم تغذیه همراه با تغذیه درست حائز اهمیت می‌باشد. در جدول زیر هر کدام از اصول تغذیه زندگی سالم پرندگان را بررسی می‌کنیم؛
| اصول | توضیحات |
| اجرای رژیم غذایی متعادل | خیلی از پرندگان استفاده با کمک غذای پلت به عنوان بخش عمده رژیم غذایی می‌توانند زندگی سالمی داشته باشند. به شرطی که این غذاها دارای کیفیت بالا باشند. در فروشگاه میل ورم آسیا می‌توانید غذای پلت را با کیفیت بالا و قیمت مناسب تهیه کنید. همچنین میوه و سبزیجات تازه برای پرندگان باید به صورت روزانه فراهم شوند. از دادن غذاهای مضر مانند: شکلات، کافئین، فست فود، نمک زیاد، پیاز و سیر به پرنده اکیداً خودداری کنید. |
| کنترل میزان مصرف | جهت جلوگیری از چاقی یا سوء تغذیه پرنده روزانه مقدار غذایی که پرنده مصرف می‌کند را اندازه‌گیری کنید. اگر پرنده به سرعت وزنش زیاد یا کم شد، باید رژیم غذایی او را بررسی کرده یا با دامپزشک مشورت داشته باشید. |
| آب تمیز و دائمی | آب تازه روزانه باید در دسترس پرنده باشد. در روزهای گرم آب بیشتر تعویض شود تا از رشد باکتری جلوگیری داشته باشید. در صورتی که از بطری استفاده می‌کنید پاسخگویی به نیاز پرنده را بررسی کرده و در صورت لزوم ظرف را عوض کنید. |
نحوه صحیح دست زدن به پرنده و جابجایی آن
یکی از مهمترین مباحثی که در ترفندهای نگهداری از پرندگان، دارندگان این حیوان خانگی باید به آن توجه کنند، نحوه صحیح دست زدن به پرنده یا جابجایی آن است. زیرا رابطه بین انسان و پرنده حساسیت بالایی دارد و هرگونه رفتار نادرست منجر به صدمات زیاد یا کاهش اعتماد پرنده خواهد شد.
به همین منظور توصیه می‌کنیم ابتدا فرصت دهید تا پرنده به حضور شما عادت کند و با لحن آرام و نزدیک شدن تدریجی ارتباط خود را آغاز کنید. بعد از گذشت زمان با دادن تشویقی پرنده را ترغیب کنید که روی انگشتان شما بپرد. از تلاش برای گرفتن ناگهانی پرنده تا حد امکان خودداری داشته باشید. زیرا ممکن از پرنده بترسد و آسیب ببیند.
در صورتی که قصد دارید پرنده را به زور در دستان خود نگه دارید و با مقاومت او روبرو شده‌اید، بهتر است که پرنده را رها کنید. زیرا استخوان‌های پرنده لطیف هستند و ممکن است بشکنند. هرگز پرنده را از قسمت بال، دم یا پا نگیرید این کار باعث آسیب به پر استخوان یا مفصل او خواهد شد.
فعالیت و بازی مداوم چه تاثیری روی ذهن پرنده خانگی دارد؟
پرندگان، به خصوص پرندگان زینتی که هوش بالایی دارند، نیازمند فعالیت بدنی و فکری مداوم می‌باشند و اگر از قفس فقط به عنوان محل حبس آنها استفاده شود، ممکن است که پرنده دچار مشکلات رفتاری مانند: افسردگی، کندن پرها و حتی پرخاشگری شود. به همین منظور توصیه می‌کنیم روزانه به او فرصت دهید تا برای چند ساعت هم که شده تحت نظارت شما خارج از قفس پرواز کرده یا حرکت آزادانه داشته باشد.
تا حد امکان محیط اتاق یا فضای منزل را برای پرنده امن کنید. درها و پنجره‌ها را ببندید. تهویه سرد را خاموش کرده و هرگونه خطر احتمالی را از بین ببرید. در این میان استفاده از اسباب بازی های قابل تغییر باعث تحریک ذهنی پرنده شده و جذابیت زندگی آنها را بیشتر خواهد کرد. تشویق پرنده به فعالیت با کمک وسایلی مانند نردبان، طناب، تاب و شاخه های طبیعی می‌تواند بسیار کمک کننده باشد.
سخن آخر
نگهداری اصولی از پرنده و رعایت ترفندهای نگهداری از پرندگان به معنی فراهم کردن محیط امن، لوازم استاندارد رعایت بهداشت تغذیه و رفتار صحیح با پرنده می‌باشد. در این مطلب از وبلاگ میل ورم آسیا تمام این نکات را به صورت کامل برای شما شرح دادیم و اکنون می‌توانید با آگاهی برای خرید پرنده زینتی اقدام داشته و به صورت اصولی از آن نگهداری کنید تا پرنده ضمن اینکه آسیبی نمی‌بیند، طول عمر بیشتری نیز داشته باشد و زندگی لذت بخشی را در کنار شما تجربه کند.
هر چند وقت یک بار باید آب و غذای پرنده تعویض شود؟
آب و غذا باید روزانه تعویض شوند تا از رشد باکتری و قارچ در ظروف جلوگیری گردد.
آیا پرندگان به اسباب بازی نیاز دارند؟
بله، اسباببازی برای تحریک ذهنی، جلوگیری از استرس و سرگرمی پرنده ضروری است.
آیا لمس کردن پرنده خانگی مجاز است؟
بله، در صورتی که پرنده به شما اعتماد داشته باشد و با لمس راحت باشد، می توانید او را نوازش کنید.
چه نوع اسباب بازی هایی برای پرندگان خطرناک است؟
اسباببازیهایی با نخ یا طناب بلند، قطعات کوچک یا لبه های تیز ممکن است باعث گیرکردن یا آسیب شوند.
